Castilla-La Mancha

Wszyscy miłośnicy dobrej literatury – w tym hiszpańskiej – nie mogą nie skojarzyć nazwy tego regionu ze słynną powieścią Miguela Cervantesa o Don Kichocie, która między innymi przysporzyła jej autorowi sławę najbardziej czytanego pisarza w Kastylii. Spróbujmy jednak lepiej poznać tę comunidad należącą do tak zwanej zony „suchej Hiszpanii”. Witamy w Castilla-La Mancha!



NAZWA ORAZ HISTORIA

Toponim Castilla-La Mancha cechują wczesnośredniowieczne korzenia, chociaż w swoim współczesnym wyglądzie powstał całkiem niedawno – pod koniec wieku XIX, w czasach Pierwszej Republiki. Pierwszy jego człon nawiązuje do dawnego królestwa Kastylii oraz łacińskiego pochodzenie od wyrazu castellum (zamek). Co do drugiego członu, panuje powszechne przekonanie o arabskich korzeniach nazwy historycno-geograficznej krainy, obecnie wchodzącej w skład wspólnoty autonomicznej. Istnieją dwie teorie tłumaczące etymologię wyrazu La Mancha. Z jednej strony wyraz pochodzi od zwrotu wymawianego po arabsku jako Manxaf o Al-Manshaf, co oznacza ‘ziemię bez wody’, lub od Manya – ‘podwyższonego miejsca’. Z drugiej strony Jerónimo Zurita potwierdza poświadczenie Pedro López de Ayala o tym, że te ziemie były nazywane przez wizygotów Espartarią, czyli ziemią esparto (rodzaj śródziemnomorskiej trawy), co arabowie zachowali w leksemie wymawianej jako Manxaf. Ciekawe jest to, że wyraz Espartaria nawiązuje do historycznego miasta Kartaginy na Półwyspie Iberyjskim, inaczej nazywanego jako Carthago Spartaria.

Dalszym ważnym etapem historii tej ziemi jest okres rozpadu Kalifatu Kordoby oraz powstanie taifatu Królestwa Toledo, które zostało zdobyte przez władców chrześcijańskich w okresie lat 1085-1225.

Castilla-La Mancha uzyskała status wspólnoty autonomicznej w 1982 roku.


SYMBOLE

Flaga wspólnoty Castilla-La Mancha została przyjęta w roku 1980, natomiast herb dopiero w 1983. Symbolika jest wyraźnie czytelna oraz nawiązuję do królestwa Toledo (korona) oraz do królewskiego sztandaru Królestwa Kastylii (złota forteca na karmazynowym tle). Biały kolor nawiązuje do Ordenów Santiago, Calatavra i San Juan, które zarządzały ziemią Mancha oraz posiadały białe sztandary.

O ile historyczne znaczenie symboli wspólnoty jest zrozumiałe i wręcz oczywiste, warto wspomnieć o kontrowersjach, które powstały wokół flagi Castilla-La Mancha.  








Na początku XX wieku funkcjonowała zupełnie inna flaga regionu La Mancha, którą zwolennicy ruchu autonomicznego prowincji Toledo, Cuenca, Ciudad Real i Albacete proponowali w czterech wersjach, żadna z których jednak nie została przyjęta. Cztery kolory na fladze odpowiadają z kolei czterem prowincjom.




Z kolei zwolennicy utworzenia wspólnoty Kastylia wykorzystywali znany sztandar królewski przedstawiający złotą fortecę na karmazynowym tle.




Hymn wspólnoty, który zostaje zdefiniowany jako ustalony w Statucie Autonomii Castilla-La Mancha, tak naprawdę nie został określony, chociaż  proponowano  wiele  utwórów:  "Canción del Sembrador" z zarzueli "La rosa del azafrán" autorstwa Jacinto  Guerrero, 

"Canto a la Mancha" autorstwa Tomasa Barrery (utwór w wykonaniu Marcosa Redondo) 


oraz utwór grupy mieszkańców Villarrobledo zatytułowany "Patria sin fin". Poniższy link przedstawia wersję hymnu wykorzystywaną oficjalnie przez najwyższy organ wykonawczy i ustawodawczy Castilla-La  Mancha – Junta de Comunidades de Castilla-La Mancha (JCCM). 



POŁOŻENIE GEOGRAFICZNE I PODZIAŁ ADMINISTARCYJNY

Castilla-La Mancha jest usytuowana w centrum Półwyspu Iberyjskiego oraz zajmuje dużą część Wyżyny Nowej Kastylii (Meseta del Sur), z północnego zachodu jej naturalną granicę tworzy masyw Gór Kastylijskich.




Wspólnota składa się z pięciu prowincji: Guadalajara, Toledo, Cuenca, Ciudad Real oraz Albacete. Status stolicy posiada miasto Toledo, gdzie znajduje się wyżej wspomniana Junta de Comunidades de Castilla-La Mancha (JCCM). W najbardziej zaludnionym mieście wspólnoty – Albacete – znajduje się najwyższy organ władzy sądowniczej Castilla-La Mancha (Tribunal Superior de Justicia de Castilla-La Mancha).




JĘZYK

Oficjalnym językiem regionu jest, oczywiście, język hiszpański. Nie mniej jednak miłośników ciekawostek dialektologicznych gorąco zachęcam do zapoznania się z projektem GRAVA (Grammática Varia) zespołu badawczego Uniwersytetu Castilla-La Mancha w Ciudad Real. W szerokim zakresie badań językoznawczych i dydaktycznych GRAVA przedstawia dobrze opracowane kompendium na temat cech gwarowych języka hiszpańskiego w Castilla-La Mancha. Warto podkreślić, że badania zespołu bazują nie tylko na literaturze naukowej, lecz także na przeprowadzonych wywiadach z mieszkańcami poszczególnych miejscowości regionu, których transkrypcje także zawiera kompendium.

https://www.uclm.es/grupos/grava/habla


ZNANI I MNIEJ ZNANI CASTELLANO-MANCHEGOS


Garcilaso de la Vega

 (1501-1536)



Arystokrata urodzony w Toledo jest wybitnym przedstawicielem hiszpańskiego renesansu. Uzyskał przydomek „divino” czyli „boski” za olbrzymi dorobek poetycki. Jego twórczość inspirowała poezja Franciszka Petrarki i Ludwika Ariosto. 


Fray Luis de León

 (1527/28-1597)



Urodzony w Belmonte w prowincji Cuenca, humanista oraz wikary ordenu augustynów, poliglota, uznany hebraista. Został uwięziony przez Świętą Inkwizycję z powodu zarzutów natury lingwistycznej: Fray Luis de León nie uznawał łacińskie tłumaczenia Biblii (Wulgaty) i wolał hebrajski oryginał, ponadto przetłumaczył Pieśń nad Pieśniami na język hiszpański, profanując tym samym święte słowa. Istnieje anekdota: po wypuszczeniu z więzienia Fray Luis rozpoczął lekcje nie nawiązując do swojego uwolnienia, jak oczekiwali jego uczniowie, tylko rzekł: “Dicebamus hesterna die... (‘Mówiliśmy wczoraj...)”.

Joaquín Baldomero Fernández-Espartero Álvarez de Toro 

(1793-1879)


Znany jako Baldomero Espartero, urodzony w Granátula de Calatrava. Był regentem przy Marii Krystynie Burbon, zajmował inne ważne posady. Zapisał się w historii jako odźwierciedlenie hiszpańskiego liberalizmu pierwszej połowy XIX wieku. 


Antonio López García (1936)


Malarz, urodzony w Tormelloso w prowincji Ciudad Real. Jego praca Madrid desde Torres Blancas została sprzedana na aukacji Christie's w Londynie za 1 918 000 £ - najwyższą kwotę w historii, na jaką została wyceniona praca żywego hiszpańskiego artysty. 


Pedro Almodóvar Caballero (1949)


Ten wręcz markowy scenarzysta, urodzony Calzada de Calatrava w prowincji Ciudad Real, próbował siebie także w roli aktora w niektórych filmach (cała lista na Wikipedii), a także opowiadał się publicznie przeciwko inwazji w Iraku 2003 roku).

Poniższy link przedstawia pełniejszą listę znanych osób, które urodziły się w Castilla-La Mancha.

https://www.casaclmalicante.com/castilla-la-mancha/castellanomanchegos-ilustres/


MIEJSCA WARTE ZOBACZENIA W CASTILLA-LA MANCHA

Szlak Don Kichota

Projekt zainicjowały władze wspólnoty w 2005 roku  z powodu 400-lecia wydania słynnej powieści Miguela Cervantesa. Ruta de Don Kijote obejmuje około 148 miasteczek wspominanych w dziele, które w zasadzie nie zmieniły swoich nazw. Poniższy link odsyła do strony na której jest zamieszczony plan szlaku oraz informacje na temat każdego punktu podróży.

https://www.castillalamancha.es/clm/unlugarparavisitar/rutasparaperderse




Parki krajobrazowe

W Castilla-La Mancha znajdują się 2 parki narodowe oraz 7 parków krajobrazowych, oferujących niesamowite widoki, przyjemny odpoczynek oraz możliwość poznania flory i fauny Centralnej Hiszpanii.


Parque Nacional de Cabañeros 


Parque Nacional Tablas de Daimiel


Parque Natural Calares del Mundo y de La Sima


Parque Natural de Las Lagunas de Ruidera


Parque Natural del Alto Tajo


Parque Natural del Barranco del Río Dulce


Parque Natural Serranía de Cuenca


Parque Natural Sierra Norte de Guadalajara


Parque Natural Valle de Alcudia y Sierra Madrona




RZYMSKO - WIZYGOCKIE DZIEDZICTWO KULTUROWE

Na terytorium Castilla-La Mancha znajdują się pięć parków archeologicznych, które są śladami kultury rzymskiej i wizygockiej.


Parque Arqueológico de Segóbriga en Cuenca


Parque Arqueológico de Carranque en Toledo


Parque Arqueológico de Recópolis en Guadalajara


Parque Arqueológico de Alarcos en Ciudad Real


Parque Arqueológico del Tolmo de Minateda w Albacete




MIASTA I MIASTECZKA


TOLEDO

Stolica Castilla-La Mancha i zarazem obiekt Dziedzictwa Kulturowego UNESCO jest doskonałym przykładem na współistnienie trzech kultur - chrześcijaństwie, islamie oraz judaizmie – co doskonale widać w jego architekturze. Swój styl miasto zawdzięcza panowaniu królów Kastylii w okresie XII-XIV wieków, w czasach tolerancji religijnej. Syntezą współpracy trzech kultur jest najbardziej widoczny w architekturze w stylu mudejar.




Najsłynniejszą bramą w Toledo jest Puerta de Bisagra. Była to główna brama miejska zbudowana przed X wiekiem za panowania Maurów, przebudowana znacząco przez chrześcijan w XVI wieku. Posiada dwie różniące się mocno od siebie fasady. Zewnętrzną fasadę wyróżniają dwie cylindryczne baszty, herb królewski Karola V z dwugłowym orłem oraz statua Anioła Stróża. Druga fasada jest znacznie mniej monumentalna, posiada dwie wieżyczki zwieńczone dachami w kształcie piramid pokrytymi barwną ceramiką. Pomiędzy obydwiema fasadami znajduje się przestronny dziedziniec spełniający w średniowieczu funkcję zbrojowni.






Kolejna z toledańskich bram, Puerta de Alcántara, prowadzi ze starego miasta prosto przed zabytkowy most nad rzeką Tag. Puente de Alcántara pamięta czasy założenia w tym miejscu przez Rzymian osady o nazwie Toletum (Toledo). Po drugiej stronie mostu wznosi się zamek Castillo de San Servando. Aktualnie mieści się tam schronisko młodzieżowe i naukowe centrum konferencyjne. Na terenie kompleksu znajduje się punkt widokowy, z którego można podziwiać wspaniałą panoramę Toledo.

Esencję arabskiego Toledo widać głównie w ciasnych i krętych uliczkach. Wewnątrz kamienic można znaleźć patia wykończone płytkami azulejos. Do najważniejszych zabytków Toledo związanych z dziedzictwem kultury arabskiej należy między innymi meczet Mezquita del Cristo de la Luz z końca X w.






Wizytówką żydowskiego Toledo, niewątpliwie jest Sinagoga del Tránsito, która powstała w połowie XIV wieku i jest uznawana za najpiękniejszy zabytek Toledo reprezentujący sztukę mudéjar. Znajduje się w niej warte zwiedzenia Muzeum Żydów Sefardyjskich (Museo Sefardí). W Toledo zachowała się także druga synagoga, pochodząca z XII wieku Santa María la Blanca, którą przerobiono w późniejszym czasie na katolicki kościół.




Perłą chrześcijańskiego gotyku Toledo jest Catedral de Santa María rozpoczęto w 1226 roku. Wyróżnia ją wspaniała architektura gotycka: z zewnątrz bogato zdobione fasady, wewnątrz kaplice, ołtarze, chór oraz grobowce królów Kastylii. Centralnym miejscem katedry jest oczywiście szeroka nawa główna zakończona wielkim ołtarzem. Retabulum głównej kaplicy to apogeum świetności gotyku. Posiada ono wspaniałe rzeźby wkomponowane w filigranowo wykonaną oprawę ołtarza, dzieło artysty zwanego Petit Juan. Naokoło ołtarza głównego i w niektórych kaplicach znajdują się grobowce kastylijskich królów oraz książąt, a także dygnitarzy kościelnych. Godne uwagi jest mauzoleum, w którym spoczywają szczątki wielkiego kardynała Mendozy.

We wnętrzu świątyni, na zakrystii, znajduje się bezcenna pinakoteka malarstwa hiszpańskiego i flamandzkiego, dzieła pędzla malarzy takich jak El Greco, Goya, Van Dyck, Caravaggio, Velásquez, Rubens i Tycjan. Wielkim skarbem toledańskiej katedry jest trzymetrowa, pozłacana monstrancja trzymana w Kaplicy św. Jana (Capilla de San Juan). Pragnący zagłębić się w średniowieczną kulturę Hiszpanii mogą wziąć udział w mszach odprawianych według liturgii mozarabskiej w Capilla Mozarabe.



Najbardziej rzucającą się w oczy budowlą w Toledo jest pałac królewski - Alcazar. Budynek ten  w trakcie swojej długiej i burzliwej historii spełniał rolę twierdzy za panowania Rzymian, Wizygotów, Maurów i ostatecznie Hiszpanów. W tym czasie był wielokrotnie przebudowywany, ostatni remont wymusiło jego doszczętne zniszczenie na skutek pożaru w 1936 roku. Niedaleko alkazaru znajduje się główny plac miasta - Plaza de Zocodover, który zajął miejsce dawnego arabskiego targowiska.

CUENCA

Swój urok i pozycje na liście Dziedzictwa UNESCO miasto zawdzięcza swoim zabytkom oraz położeniu geograficznemu. Strome uliczki i panoramy nad urwiskami są charakterystyczną cechą tej miejscowości. Największą jednak atrakcją miasta są Casas Colgadas. Są to pozostałości po średniowiecznych budowlach, które w większości przypadków musiały zostać w znacznym stopniu przebudowane w czasach nowożytnych. Na tle licznych domów zawieszonych nad przepaścią wyróżniają się trzy budynki. W Casa de la Sirena znajduje się restauracja, w której można skosztować regionalnych potraw. Pozostałe dwa budynki noszą jedną nazwę - Casas del Rey, są połączone a w ich wnętrzu mieści się muzeum hiszpańskiej sztuki abstrakcyjnej Museo de Arte Abstracto Español. Casas Colgadas nazywane są również latającymi domami (casas volantes). Najciekawiej prezentują się oglądane z punktów widokowych znajdujących się po przeciwnej stronie wąwozu.




Budowę pierwszej gotyckiej katedry Catedral de Santa María y San Julián w Castylla-La Manchy rozpoczęto w roku 1196, zaledwie kilkanaście lat po zdobyciu miasta z rąk Maurów przez chrześcijan. Na skutek wielu zdarzeń (w tym trzęsienia ziemi) kościół musiał być rekonstruowany na przestrzeni kolejnych wieków, dlatego w jego architekturze odkryć można prawdziwą mozaikę stylów z różnych epok (od renesansu po neogotyk). Wyróżnia się, między innymi, jego neogotycka fasada główna wzorowana na wielkiej katedrze we francuskim Reims. 




ALARCÓN

W czasach średniowiecznych wioska Alarcón uzyskała przydomek La Inconquistable czyli "Nie do zdobycia" dzięki mocnej fortyfikacji wznoszącej się nad głębokim wąwozem stanowiącym jeden z meandrów rzeki Júcar. Zamek ten Powstał w VIII wieku. Chrześcijańskim rycerzom udało się go zdobyć dopiero w 1184 roku po oblężeniu trwającym aż dziewięć miesięcy. Jego obecna, konstrukcja jest efektem przebudowy fortyfikacji pod koniec XII wieku za panowania króla Kastylii Alfonsa VIII, oraz trwających przez kolejne trzy stulecia modyfikacji (np. potężna wieża torre del homenaje). Wrto także wspomnieć o nietypowym zabytku Alarcón, czyli o Iglesia de San Juan Bautista. Otóż jego wnętrze stanowią barwne, przesycone alegorycznymi motywami murale współczesnego artysty, Jesúsa Mateo (wykonał je w 1994 roku). Bardziej gorliwi katolicy mogą to nazwać profanacją. Jest to jednak sztuka prawdziwie najwyższych lotów, objęta patronatem przez UNESCO.





CONSUEGRA

Współczesna nazwa nawiązuje do łacińskiej osady Consaburum, jednak historia tego miasta sięga wcześniej niż do czasów dominacji Imperium Rzymskiego na Półwyspie Iberyjskim. Już w VI wieku p.n.e. tereny u stóp wzgórza Cerro Calderico zostały zasiedlone przez pasterskie plemiona Celtyberów. Consuegra może pochwalić się wieloma zabytkowymi budowlami z różnych epok. Wizytówką miejscowości są arabski zamek Castillo de la Muela koronujący wzgórze Cerro Calderico i prowadzący do niego rząd wiatraków. 




Castillo de la Muela, niegdyś jeszcze znajdujący się się w stanie ruiny, swój aktualny splendor zawdzięcza jego drobiazgowej rekonstrukcji prowadzonej po dzień dzisiejszy. Budowę tej fortyfikacji rozpoczęli Arabowie najprawdopodobniej na początku X wieku. Co ciekawe, w ręce chrześcijan dostała się ona już w 1097 roku bez przelania choćby jednej kropli krwi. Stało się tak w następstwie paktu małżeńskiego pomiędzy królem Kastylii i Leonu - Alfonsem VI i księżniczką muzułmańską Zaidą, zamek był prezentem ślubnym ofiarowanym przez króla taifatu Sewilli - Al-Mutamida. W tym samym roku chrześcijanie utracili go na rzecz Arabów w bitwie nazywanej Batalla de Consuegra. W XII wieku wrócił on pod panowanie Królestwa Kastylii i Leonu.



Molinos de viento czyli wiatraki to pierwotnie liczyły trzynaście konstrukcji, z których do dziś zachowało się tylko jedenaście, większość zbudowanych w pierwszej połowie XIX wieku. Są doskonale odrestaurowane, i co ciekawe w niektórych z nich można napotkać autentyczne mechanizmy z XVI wieku. Każdy z wiatraków posiada swoją oryginalną nazwę (Sancho, Bolero, Espartero, Chispas, Caballero del verde Gabán, Mambrino, Clavileño, Alcancía, Cardeño, Mochilas i Vista Alegre), która w niektórych przypadkach nawiązuje do scen i postaci z powieści Miguela Cervantesa.

Właśnie w tej miejscowości znajdowały się wiatraki, uwiecznione przez Miguela Cervantesa. Jednak sławę ta miejscowość zdobyła dzięki założonemu tam … bankowi czyli El Posito Real, w którym rozwijała się siedemnastowieczna bankowość i gromadziły się zasoby pszenicy, mające w czasach nieurodzaju zapobiec głodowej śmierci i konfliktom.


GASTRONOMIA

Gastronomię tego regionu cechuje niezwykła prostota, która tłumaczy się położeniem geograficznym i klimatem: tu kontrastują ze sobą piekielna spiekota i lodowaty wiatr smagający tereny płaskowyżu w trakcie trzech miesięcy zimowych. Tej kwestii także nie pominął Miguel Cervantes w swojej powieści. Nie mniej jednak w niektórych zakątkach regionu można zauważyć prawdziwe bogactwo roślinności, drzew i ziół oraz wielką różnorodność dziczyzny. Kuchnia Castilla-La Mancha pod kilkoma względami przypomina andaluzyjską z powodu świeżości oraz obfitości swoich aromatów.


Skoro mowa o aromatach, należy wspomnieć o przyprawach. Najważniejszym, a przede wszystkim najcenniejszym jest szafran, który przywędrował w te okolice przed ponad tysiącem lat z Azji Mniejszej a dzisiaj ten region produkuje 70% jego globalnej produkcji. Najważniejszy jest optymalny moment zbioru krokusów (przez około 10 dni w październiku), aby jakość przyprawy była najlepsza. Jeden gram szafranu konieczne równa się zebraniu około dwustu kwiatów. Rodzinne manufaktury, które utrzymują się z tego rzemiosła, do „wykonania normy” wystarcza przygotować niespełna cztery kilogramy przyprawy. 




Kolejny skarb –  "białe złoto" czyli czosnek – uzyskał szczególny prestiż w gastronomii całej Hiszpanii. Miejscowość Las Pedroñeras w Castilla-La Mancha uznaje się za stolicę czosnku w Hiszpanii: prawie wszyscy z 7.000 jej mieszkańców żyją bezpośrednio lub pośrednio z uprawy bądź handlu odmianą zwaną ajo morado. Najpopularniejszą potrawą na bazie czosnku jest zupa czosnkowa, sopa de ajos, gdzie dodatkiem są czerstwy chleb, oliwa z oliwek, mielona papryka (pimentón), bulion mięsny i jajka. Poza tym, do innych czosnkowych dań zalicza się atascaburras (odsolony dorsz z ziemniakami, czosnkiem i oliwą podawany w formie purée udekorowanego kawałkami jajka na twardo i orzechów włoskich) i ajo mataero (rodzaj gęstego sosu lub purée przyrządzanego z wieprzowej wątroby z dodatkiem boczku, chleba, czosnku, orzeszków piniowych i przypraw). 




Asadillo Manchego


Wśród nabiału na szczególna uwagę zasługuje QUESO MANCHEGO. Jego produkcja jest związana z przetwórstwem mleka pochodzącego od konkretnej rasy owiec o brudnoszarej wełnie (oveja manchega), stosowną obróbką i dojrzewaniem (minimalnie 30 dni dla krążków ważących poniżej 1,5 kg i 60 dni powyżej tej masy). Posiada on bladożółty, niemal marmurowy kolor, zwartą strukturę, intensywny aromat i wyrazisty, lekko kwaśny smak. Jeśli ser manchego dojrzewa znacznie dłużej niż klasyczny określa się go mianem "semi curado" (dojrzewający przez 6 miesięcy w manufakturach lub od 2 do 4 miesięcy dla przetwórstwa przemysłowego) lub curado (powyżej 6 miesięcy w obydwu przypadkach). Niekiedy już w trakcie dojrzewania naciera się go oliwą z oliwek, nadając mu delikatność, bardziej miękką strukturę i głębię aromatów. Ser manchego to niezwykle popularna przekąska w barach całej Hiszpanii oraz niezastąpiona przystawka w towarzystwie mocnego czerwonego wina, któremu nie brakuje producentów w tym regionie. Jest to też ważny składnik wielu dań czerpiących smak z jego intensywności, takich jak na przykład krokieciki tzw. croquetas de queso manchego lub placuszki buñuelos de queso manchego. Ser manchego w połączeniu z bułką tartą służy jako farsz do pieczonych pomidorów w potrawie o nazwie tomates rellenos.


Queso Manchego

Kolejnym elementem gastronomii regionu jest chleb, który zawsze był jednym z podstawowych składników lub dodatków do dań regionalnych Starej Kastylii. Popularną potrawą na bazie czerstwego chleba jest migas de pastor wzbogacony kawałkami wędlin, czosnkiem oraz oliwą z oliwek. Typowym daniem w gastronomii także jest gachas manchegas, wyglądająca niezbyt apetycznie owsianka z posiadającej niebieski kwiat byliny o nazwie almorta z dodatkiem podobnych składników jak migas. 

Wiejski chleb to nieodłączny dodatek do unieśmiertelnionej przez Cervantesa jajecznicy o zagadkowej nazwie duelos y quebrantos. Morteruelo to ciężki, gęsty sos porównywany niekiedy do foie-gras, którego podstawą są wieprzowa wątroba, mięso drobiowe i królicze, przyprawy i bułka tarta utarte razem w moździerzu. 


pan casero


Wśród mięs w regionie prym wiedzie jagnięcina, w najprostszej formie przyrządzana w formie pieczeni, cordero asado. Popularne jest także cochifrito, smażone w oliwie na patelni skrawki małego prosiaka w towarzystwie licznych ziół oraz przypraw. Jednymi z najsłynniejszych potraw w regionalnej kuchni są gazpachos manchegos, które w powieści "Don Kichot z La Manchy" pojawiają się jako galianos, przyrządzane z dodatkiem mięs rozmaitych gatunków mniejszej dziczyzny. W tamtejszej gastronomii wielką popularnością cieszy się mięso bażantów i kuropatw, które wchodzą w skład takich. klasycznych potraw jak: perdiz escabechada (marynowana w occie winnym kuropatwa), codornices con ajo (smażone na głębokim tłuszczu przepiórki z czosnkowo-winnej marynaty) bądź alubias estofadas con perdiz (biała fasola w towarzystwie kuropatwiego mięsa oraz ziół).



Gazpachos Manchegos


Region także słynie ze swoich warzyw, między innymi, z bakłażanów znanych pod nazwą berenjenas de Almagro, różnie przyrządzanych, sprzedawanych na targach w zalewie, nadziewane w podobny sposób jak oliwki. Popularne są berenjenas rellenas, pieczone bakłażany faszerowane mieloną jagnięciną i startym serem manchego. Klasyką jest regionalna wersja ratatouille – pisto manchego. Prosta lecz bardzo apetyczna potrawa to czerwone papryki zapiekane z pomidorami czyli tak zwane asadillo

Pisto Manchego

Brak bezpośredniego dostępu do morza wcale nie oznacza, że kuchnia Kastylii La Manchy pozbawiona jest dań rybnych. Popularne są w szczególności potrawy z dorsza np. ryżowo-warzywny arroz con bacalao czy smakowite, paprykowe tiznao.


Tiznao Manchego


Castilla-La Mancha jest znana ze swoich wyśmienitych wyrobów cukierniczych. O ich królu -  marcepanie z Toledo – powstało wiele legend. Wiadomo jednak, że dotarł on do Europy dzięki Maurom. Chroniony świadectwem geograficznego pochodzenia mazapán de Toledo to jedna z tradycyjnych bożonarodzeniowych słodkości w Hiszpanii. W jego składzie musi znajdować się przynajmniej 50% migdałów oraz naturalnych cukrów występujących szczególnie w miodzie.

Tradycyjnym deserem w La Manchy są pijane biszkopciki, tzw. bizcochos borrachos, w skład których nie wchodzi sherry oraz brandy. Podczas fiesty o międzynarodowym rozgłosie w mieście Albacete spożywa się tysiące ciastek nazywanych tam miguelitos. W prowincji Cuenca rarytasem wśród słodyczy jest alajú, rodzaj nugatu bardzo przypominający turrón.

Bizcochos borrachos

Alajú




Region posiada bardzo obszerną listę produktów objętych prawem nazewnictwa i pochodzenia:

Berenjenas de Almagro
Melón de La Mancha
Cordero manchego
Azafrán de La Mancha
Ajo morado de Las Pedroñeras
Pan de Cruz
Arroz de Calasparra
Mazapán de Toledo
Miel de la Alcarria
Queso manchego

4 rodzaje oliwek:

Aceite de La Alcarria
Aceite de los Montes de Toledo
Aceite Campo de Calatrava
Aceite Campo de Montiel

17 rodzajów win:

Vino de Almansa
Vino de Jumilla
Vino de la Mancha
Vino de Manchuela
Vino de Méntrida
Vino de Mondéjar
Vino de Uclés
Vino de Valdepeñas
Vinos Ribera del Júcar
Vino de pago La Jaraba
Vino de pago Guijoso
Vino de pago Finca Élez
Vino de pago Dehesa del Carrizal
Vino de Pago Florentino
Vino de pago Campo de la Guardia
Vino de pago Dominio de Valdepusa
Vino de pago Casa del Blanco



TRADYCJE REGIONALNE

DZIEŃ REGIONU 

Przypada na 31 maja i jest obchodzony co roku w innym mieście: Toledo, Ciudad Real, Guadalajara czy Albacete. Jest do dzień zabaw kulturalnych, uroczystości oraz przyznawania wyróżnień.

CONSUEGRA MEDIEVAL

Co roku jest obchodzone 15 sierpnia przez 3 dni święto upamiętniające bitwę z 1097 roku, czyli Consuegra Medieval (Średniowieczna Consuegra). W inscenizacji średniowiecznej historii bitwy bierze udział niemal 500 wolontariuszy. Oprócz plenerowych parad wojsk chrześcijańskich i muzułmańskich, we wnętrzach zamku odgrywane są teatralne sceny rytuałów, biesiad oraz tańców przy akompaniamencie muzyki dawnej.




FIESTA DE LA ROSA DEL AZAFRÁN

Ostatni tydzień października dedykowany jest folklorowi związanemu z tradycją wytwarzania szafranu. Jednymi z głównych atrakcji towarzyszących są pokaz mielenia zboża na mąkę w XVI-wiecznym wiatraku Sancho oraz konkurs, którego uczestniczki muszą wykazać się szybkością oddzielania drogocennych pręcików z kwiatów krokusa.





FIESTAS DEL VINO

W miejscowości Valdepeñas w prowincji Cuenca znajduje się w nim muzeum wina – Museo del Vino. Na początku września w Valdepeñas odbywają się coroczne imprezy dla wszystkich miłośników wina.





FERIA INTERNACIONAL DEL AJO

Odbywa się w miejscowości Las Pedroñeras na przełomie sierpnia i września. O jej przebiegu doskonale informuje na przykład ten link na Facebook:

https://www.facebook.com/feriainternacionaldelajo/. 




FESTIVAL INTERNACIONAL DE TEATRO CLÁSICO

Jest to międzynarodowy festiwal  teatru klasycznego, odbywający się w prawdziwym  XVII-wiecznym budynku teatru Corral de Comedias  w miejscowości Almagro, niedaleko od Ciudad Real. Co roku odbywa się nieco w innych terminach, które można sprawdzić na stronie internetowej https://www.festivaldealmagro.com






CIEKAWOSTKI:

1. Swoją nazwę Parque Nacional de Cabañeros zawdzięcza chatkom pasterzy i górników.


2. Parque Arqueológico de Alarcos w Ciudad Real oraz Parque Arqueológico del Tolmo de Minateda w Albacete są pozostałościami cmentarzy.

3. El Greco był malarzem mocno związanym z Toledo. Między innymi w Iglesia de Santo Tomé się znajdują jego takie dzieła jak; Pogrzeb Hrabiego Orgaza (obraz na tamte czasy kontrowersyjny, gdyż malarz umieścił w nim postacie realnych ówczesnych toledańczyków).



4. Toledo się szczyci wyrobami ze stali do tego stopnia, że można je podziwiać chociażby w filmie "Władca pierścieni" oraz nabyć oryginalną maskę Saurona w Toledo.

5. Parque Natural Serranía de Cuenca inaczej nazywają La ciudad encantada.



Sergiusz Tupalski


Komentarze

popularne posty