La Rioja

 

La Rioja

To zdecydowanie jeden z bardziej malowniczych i romantycznych regionów Hiszpanii, pełen urokliwych miasteczek z kamienistymi dróżkami, cudownych pól winorośli a co za tym idzie można by rzec "kraina... winem płynąca". Tak to właśnie w tym regionie produkuje się wino z klasyfikowaną nazwą pochodzenia "La Rioja".

La Rioja to wspólnota autonomiczna Hiszpanii położona na północy Półwyspu Iberyjskiego. Geograficznie jest podzielona siedmioma rzekami, które spływają z góry w kierunku Ebro, które stanowi kręgosłup regionu, dlatego La Rioja nazywana jest „jedną z siedmiu dolin”.  Jest także jedną z najmniejszych wspólnot pod względem powierzchni, gdyż liczy zaledwie 5045 km². Graniczy z trzema innymi wspólnotami; od południowego zachodu z Castilla-León, od północnej strony z País Vasco oraz z Navarrą od wschodu.

Strona rządu wspólnoty autonomiczej La Rioja:  https://web.larioja.org/

FLAGA I HERB

Flaga została zatwierdzona przez starą radę prowincji w 1979 r., pojawia się w Statucie Autonomii z 1982 r., zgodnie z którym flaga składa się z czterech poziomych pasów tej samej wielkości, w kolorach czerwonym (dotyczy wina), białym (dotyczy rzek i nieba), zielonego (dotyczy pól, sadów, gór i lasów) i żółtego (dotyczy ziem i pomników). Dodatkowo na środku flagi pojawia się herb.

Tarcza malująca się na błękitnym tle została podzielona na dwie części; pierwsza część ze złota z krzyżem Santiago, któremu na dole towarzyszą dwie srebrne muszle oraz góra; druga część to złoty most na falach lazurowej wody i srebra, z zamkiem królewskim również w kolorze złota.

Día de La Rioja - czyli Święto Wspólnoty Autonomicznej La Rioja

Jest obchodzone 9 czerwca, ponieważ tego dnia w 1982 roku został zatwierdzony Statut Autonomii regionu. Tego dnia w San Millán de la Cogolla odbywa się instytucjonalna uroczystość, w trakcie której prezydent La Rioja wręcza medal. Nie jest to jednak takie zwyczajne odznaczenie a mianowicie, ten medal jest najwyższym odznaczeniem dla instytucji, jakie może przyznać rząd La Rioja. Jest to uznanie tych osób lub podmiotów, które wyróżniały się niezwykłymi zasługami lub odpowiednimi usługami świadczonymi na rzecz ogólnych interesów La Rioja. 9 czerwca jest dniem pełnym symboliki i uznania wartości, które jednoczą mieszkańców La Rioja.

KLIMAT

La Rioja to jeden z najzimniejszych regionów Hiszpanii ze średnią dzienną maksymalną temperaturą wynoszącą 19 stopni. Ze względu na cieplejsze temperatury najlepszy okres na podróż to okres od czerwca do września. Niemal nieatrakcyjne dla turystów są zimne miesiące od listopada do marca, można się wtedy spodziewać częstych opadów deszczu i niskich temperatur.

La Rioja stanowi zaledwie 1% powierzchni Hiszpanii, a mimo to żyje na niej około 46% kręgowców, które mają Hiszpanię za swoje stałe miejsce zamieszkania  oraz 60% kręgowców półwyspowych. 

W górach rosną dęby, buki i sosny. Występują też zarośla jałowców, bukszpanu, tarniny, ostrokrzewu, różyczki. Pięknie pastwiska dla koni, bydła i owiec to również kolejny znak rozpoznawczy tego regionu. Nie brak też drzewa oliwnych i migdałowców. W pobliżu rzeki Ebro, na równinach, ziemie są uprawiane na zboża, buraki i ziemniaki, podczas gdy wzgórza pokryte są ogromnymi winnicami, z których dosłownie słyną wina, które rozsławiają ten region na całym świecie.

Spotkamy się tutaj z dwoma gatunkami zagrożonymi wyginięciem: el milano real, którego populacja w ciągu ostatnich 10 lat zdecydowanie zmalała oraz el visón europeo, mały mięsożerca przystosowany do życia półwodnego, typowego dla rzek o gęstej szacie roślinnej.

el milano real

el visón europeo

MIEJSCA WARTE ODWIEDZENIA

San Vicente de la Sonsierra

Ta urokliwa gmina i miasto zajduje się w regionie Rioja Alta, u podnóża pasma górskiego Toloño. Należy do obszaru Sonsierra. Nosi tytuł Villa Divisera, który można odczytać na fasadzie ratusza. Oprócz licznych sanktuariów, znajdziemy tam wspaniały średniowieczny most a przed budynkiem urzędu miasta maluje się cudowna fontanna. 

Haro

Haro to hiszpańskie miasto i gmina, położone na północny zachód od autonomicznej wspólnoty La Rioja, będące głową regionu o tej samej nazwie i najważniejszym miastem w Rioja Alta. Graniczy z prowincją Burgos przez Montes Obarenes na północy i z Álava przez Ebro na wschodzie. Typowe dla Hiszpanii wąskie, kamieniste uliczki z małymi kawiarenkami to także znak rozpoznawczy Haro. Warto także udać się na rynek, by spróbować przysmaków z tego regionu i delektować się nie tylko pysznym jedzeniem ale także wspaniałą architekturą otaczających go budynków.

Arnedillo

Miasto królewskie od 1170 roku na mocy koncesji króla Alfonsa VII i należące do biskupstwa Calahorra jako Señorío, otoczone górami i znane między innymi ze swoich gorących źródeł. Temperatura wody po głębokim zanurzeniu może wynosić około 52,5°C. Korzysta z nich uzdrowisko położone na prawym brzegu rzeki, przy wyjeździe z miasta.

Nájera

Nájera to gmina nad rzeką Najerilla, położona w regionie La Rioja Alta. Przyciąga nie tylko długą historią miasta ale również licznymi zabytkami. Jednym z najsłynniejszych jest kościół Świętej Marii, ufundowany przez władców Nawarry w 1052 roku. Znajdują się w nim liczne groby władców hiszpańskich.

Valdezcaray

Ośrodek narciarski Valdezcaray znajduje się w Sierra de la Demanda Rioja w Hiszpanii. W zimie można skorzystać ze zboczy szczytu San Lorenzo, najwyższego w La Rioja i drugiego co do wysokości w Systemie Iberyjskim, po Moncayo.

Santo Domingo de la Calzada

Miasto położone nad brzegiem rzeki Oja, w regionie o tej samej nazwie co miasto, położonym w La Rioja Alta. Nazwa pochodzi od jego założyciela Domingo Garcíi, który m.in. zbudował tam most, aby przeprawa przez rzekę była bezpieczna, szpital i schronisko dla pielgrzymów, ułatwiając w ten sposób pielgrzymkę do Camino de Santiago, przebiegającej przez miasto.

Słynny jest "cud koguta i kury", według którego mówi się, że Domingo García udowodnił niewinność pielgrzyma niesłusznie oskarżonego o śmierć, wysadzając w powietrze kurę upieczoną na talerzu. Na pamiątkę tych wydarzeń w katedrze w Calce jest zawsze żywy kogut i kura, a powiedzenie „W Santo Domingo de la Calzada, gdzie kura śpiewała po upieczeniu” rozprzestrzeniło się.

Monasterio de San Millán de Yuso

Królewski klasztor San Millán de Yuso (yuso oznacza po hiszpańsku "dół '') znajduje się w mieście San Millán de la Cogolla, na lewym brzegu rzeki Cárdenas, w środeku doliny San Millán. Jest częścią monumentalnego kompleksu dwóch klasztorów, razem z najstarszym klasztorem San Millán de Suso („z góry”).

Został zbudowany w 1053 roku przez króla García Sáncheza III z Nawarry „el de Nájera”. Historia jego powstania wiąże się z legendą opartą na cudzie św. Millána (lub Emiliano), młodego pasterza, który został pustelnikiem. Kiedy Millán zmarł w 574 roku, w wieku 101 lat, jego uczniowie pochowali go w jego jaskini, a wokół niej powstał pierwszy klasztor, San Millán de Suso. 

 

Museo Vivanco de la Cultura del Vino

Muzeum wina, uważane za jedno z najlepszych na świecie, powstało z myślą o edukacji, rozpowszechnianiu i interakcji z winem jako elementem cywilizacyjnym. A wszystko stworzone z doświadczenia, wrażliwości oraz szacunku i innowacji. Zdecydowanie jeden z lepszych kierunków dla wielbicieli tego trunku.

Guardaviñas o chozo riojano

To wiejskie "chaty", kamienne budynki, parterowe, typowe dla La Rioja i Rioja Alavesa, prawie zawsze okrągłe i z kopułą. Większość z nich występuje w Rioja Alta, zwłaszcza w Ábalos, Briones, San Asensio i San Vicente de la Sonsierra. Były wykorzystywane jako schronienie dla winiarzy i ich zwierząt roboczych podczas załamania pogody, wykorzystywane rónież przez instytucje typu Guardas de Campo do monitorowania zbiorów z tych lokalizacji. Większość jest zbudowana praktycznie na sucho, z kamieni układanych z bardzo małą ilością zaprawy.

GASTRONOMIA

PERAS AL VINO

Gruszki w winie przygotowuje się z uprzednio obranych i pozostawionych w całości wraz z szypułką owoców. Następnie wkłada się je do rondla razem z cukrem, cynamonem, przyprawami i czerwonym winem. Gotuje się je na dużym ogniu ok. 20 minut, aż gruszki zarumienią się a wino się zredukuje. Jeden z najpopularniejszych deserów w tym regionie, może być podawany również z gałką lodów w cieplejszych miesiącach.

AHORCADITOS

To słodycze z ciasta francuskiego wypełnione kremem migdałowym w kształcie przegrzebka. Typowe słodycze dla miasta Santo Domingo de la Calzada. Są punktem odniesienia w zatoce Riojan.

MAZAPÁN DE SOTO

Marcepan z Soto to odmiana marcepanu pochodzenia arabskiego, która od 1989 roku posiada oznaczenie La Rioja Calidad. Wytwarzany jest głównie w miejscowości Soto w Cameros w Hiszpanii.

FARDELEJOS

Kolejne słodycze arabskiego pochodzenia, które zaczęto produkować w mieście Arnedo w IX i X w. Składają się z bardzo delikatnej panierki z ciasta francuskiego z nadzieniem podobnym do marcepanu, ale dużo jaśniejszym zawierającym jajka, mielone migdały, startą cytrynę i cukier. Mają prostokątny kształt i podawane są z posypką z cukru pudru.

PATATAS A LA RIOJANA

Ziemniaki a la Riojana, czyli ziemniaki z chorizo, to typowe pierwsze danie pochodzące z La Rioja, chociaż ich spożycie rozprzestrzeniło się również w innych pobliskich regionach. To danie składające się z trzech składników: ziemniaka, chorizo ​​i papryki. Podaje się je na ciepło.

CHULETILLAS AL SARMIENTO

To typowe danie z grilla, którego głównym składnikiem są kotlety (znane w innych częściach Hiszpanii jako żeberka, ponieważ są krojone z górnej połowy żeber). Zwykle jest to podstawowa część każdej uroczystości w tej społeczności, szczególnie na letnich imprezach i trudna do zobaczenia poza nią.

ALEGRÍA ROJANA

Rioja joy to odmiana papryki chili pochodzącej ze wspólnoty autonomicznej La Rioja (Hiszpania). Zwykle używana przy produkcji różnych dań z tego regionu. Jest bardzo ostra, czerwona i zbliżona kształtem do papryczek piquillo, ale  troszkę mniejsza.

QUESO CAMERANO

Ser Cameroon lub Cameros to ser pochodzący z Sierra de los Cameros w La Rioja. Jest robiony z mleka koziego. Może być prezentowany jako świeży, półdojrzały lub dojrzewający. Od 2009 roku posiada kategorię chronionej nazwy pochodzenia.

LA RIOJA (vino)

Rioja jest kwalifikowaną nazwą pochodzenia (DOCa) w Hiszpanii, z którą wyróżnia się niektóre wina produkowane na obszarach wspólnot autonomicznych La Rioja i Kraju Basków, oraz w mniejszym stopniu, w Navarra i Castilla y León. Ze względu na ich różnorodność klimatyczną istnieją trzy podstrefy produkcji - Rioja Alta, Rioja Oriental (Rioja Baja) i Rioja Alavesa - gdzie produkowane są wina o różnych właściwościach. Średnia roczna produkcja wina Rioja wynosi 336 milionów litrów (85% wina czerwonego i 15% wina białego i różowego). Wina Rioja to świeże, aromatyczne, wyważone kompozycje i doskonały bukiet.

ŚWIĘTA I UROCZYSTOŚCI

Fiestas de San Mateo (Logroño)

Uroczystości San Mateo w hiszpańskim mieście Logroño odbywają się w tygodniu kalendarzowym obejmującym 21 września, dzień, który święci poświęcają apostołowi. Wbrew powszechnemu przekonaniu nie są one świętami patrona miasta, które obchodzone są 11 czerwca, w święto San Bernabé, patrona miasta. Są to święta o wybitnie popularnym charakterze, których początki sięgają XII wieku, a od 1956 roku nazywane były dożynkami, ze względu na bliskość dat winobrania, na krainie naznaczonej winem. 21 września to święto mieszkańców Logroño. Ponadto przez resztę tygodnia szkoły i uniwersytety pozostają zamknięte, a niektóre instytucje, takie jak banki lub administracja, mają tendencję do przyjmowania w skróconym harmonogramie. 

Batalla del vino

Bitwa o wino to święto narodowego zainteresowania turystycznego,  które odbywa się corocznie rankiem 29 czerwca, w święto San Pedro, w mieście Haro w Hiszpanii. Polega ona na oblewaniu innych uczestników czerwonym winem i odbywa się około 6 km na północ od miasta Haro, w miejscu Los Riscos de Bilibio, położonym obok miejsca zwanego Las Conchas.

Fiestas de San Bernabé (Logroño)

Fiestas de San Bernabé to obchody patronów hiszpańskiego miasta Logroño. Obchodzone są około 11 czerwca, w święto San Bernabé, patrona miasta, tworząc wraz z obchodzonym 9 czerwca dniem La Rioja "puente" czyli kilkudniowe wolne. W 2015 roku uznano je za Festiwal o Narodowym Zainteresowaniu Turystycznym.

Danza de los zancos de Anguiano

Taniec na szczudłach to tradycyjny festiwal folklorystyczny uznany za dobro kultury o niematerialnym charakterze, który odbywa się co roku w Anguiano w La Rioja (Hiszpania). W nim ośmiu młodych ludzi z wioski, wyposażonych w wysokie na 50 cm szczudła i szerokie spódnice, rzuca się z brukowanej skarpy, obracając się  wokół siebie.

Las Fiestas del Santo y Las Doncellas de Santo Domingo de la Calzada

Uroczystości te to święta ku czci świętego Santo Domingo de la Calzada, który stworzył miasto. Obchodzone są od 1 do 15 maja, a od 29 listopada 1988 r. uważane są za Narodowy Festiwal Zainteresowania Turystycznego.

W Santo Domingo de La Calzada odbywają się również festiwale o regionalnym znaczeniu turystycznym, rozpoczynają się zawsze w grudniu przy okazji święta Konstytucji (6 grudnia) i Niepokalanego Poczęcia (8 grudnia) z bogatym programem wydarzeń i wieloma stoiskami. W urokliwym miasteczku na jarmarku tworzy się wyjątkowa świąteczna atmosfera. Muzyka i teatr uliczny przenoszą nas do średniowiecza. Do tego dochodzą targi ekologiczne oraz targi antyków i zbiorów, które gromadzą co roku pokaźną liczbę osób.

Los Picaos de San Vicente de la Sonsierra

Los Picaos to pokuta religii chrześcijańskiej, wyznawana obecnie tylko w miejscowości San Vicente de la Sonsierra w La Rioja (Hiszpania). Odbywa się podczas procesji i Viacrucis. Polega ona na samobiczowaniu grzbietu grupy ludzi w akcie wiary i na zasadzie dobrowolności.

Mamy nadzieję, że tych kilka krótkich informacji zaciekawi was i nakłoni do odwiedzenia tego regionu, lub przynajmniej do spróbowania znakomitego wina pochodzącego z La Rioja. Na dziś to wszystko, ale już wkrótce przeniesiemy się na południe Hiszpanii do nieco cieplejszych regionów.

Katarzyna Kainka